‘इलाममा मुढालाई कांग्रेसको मत धेरै गएको देखियो, समीक्षा हुन्छ’

काठमाडौं । वैशाख १५ गते भएको उपनिर्वाचनको दुई क्षेत्रमध्ये प्रदेशसभा अन्तर्गत बझाङको मतपरिणाम आइसकेको छ भने इलाम २ मा गणना जारी छ । यो उपनिर्वाचनलाई दलहरूले प्रतिष्ठाको रूपमा लिएका थिए । यद्यपि, इलाममा एमालेका उम्मेदवार सुहाङ नेम्वाङलाई माओवादी केन्द्रले सहयोग गरेको थियो ।

इलाममा एमालेका सुहाङ नेम्वाङले सुरुआती चरणदेखि नै फराकिलो अग्रता कायम राखेका छन् । यो एमालेको विरासत भएको क्षेत्र पनि हो । त्यहाँ कांग्रेसका उम्मेदवार डम्बर खड्का दोस्रो स्थानमा छन् । अझ उनलाई पहिचानवादी उम्मेदवार डकिन्द्र थेगेमले चुनौती दिइरहेका छन् । कोशीबाट प्रतिनिधित्वका लागि पूरै बल लगाएको रास्वपाले भने अपेक्षित मत पाउन सकिरहेको छैन ।

बझाङमा एक्लाएक्लै भिड्दा कांग्रेसका अभिषेक सिंहलाई एमालेका दमन भण्डारीले हराए । यो क्षेत्रमा गएको निर्वाचनका कांग्रेसले जितेको थियो । त्यसबेला कांग्रेसलाई माओवादी, नेकपा एकीकृत समाजवादीको पनि साथ थियो ।

यहाँ तेस्रो स्थानमा रहेका माओवादी केन्द्रका जनकबहादुर बुढाले ३ हजार ८३१ मत ल्याए । बझाङमा नेकपा एसका उम्मेदवार दिलबहादुरले २ हजार ५१४ मतसहित चौथोमा सीमित रहे । उपनिर्वाचनको गणना हेर्दा मुख्य प्रतिस्पर्धी एमाले र कांग्रेस नै रहेको देखिएको छ । यसै मेसोमा केन्द्रित रहेर नेपाली कांग्रेसका प्रवक्ता डा. प्रकाशशरण महतसँगको संक्षिप्त कुराकानी नेपाल टकमा-

– यो चुनावी नतिजालाई कांग्रेसले कसरी लिएको छ ?

बझाङमा त हाम्रो एक्लै लड्दा पनि प्रतिस्पर्धात्मक मत आएको छ । प्राविधिकरूपमा थोरै भोट तलमाथि हो । इलामको हकमा पहिला गठबन्धन थियो । अहिले नयाँ शक्तिहरु पनि, पहिचानवादीहरू पनि उपस्थित भए । यी समग्रमा त्यहाँ अहिलेसम्म मत गणना हेर्दा अपेक्षा गरेअनुसार नभएको पाएका छौं ।

नयाँ पार्टी र पहिचानवादीको उपस्थितिले समग्र परिवेशमा कसको भोट कहाँ काटिए भन्ने कुरा छन् त्यसको विश्लेषण भोलिको दिनमा होला । कुन पालिकामा कस्तो परिणाम आयो ? भन्ने विषयमा । के कारण रह्यो ? र, भोट कहाँ गयो भन्ने समीक्षाको विषय बन्छ ।

– बझाङ त कांग्रेसले जितेको क्षेत्र थियो तर अहिले एमालेले जित्यो ?

अघिल्लो निर्वाचनमा हामी गठबन्धनमा थियौं, माओवादीको पनि समर्थन थियो । त्यहाँ केन्द्रतर्फ हामीले नेकपा एसलाई समर्थन गरेको थियौं । अहिले भानुभक्तजी मन्त्री पनि हुनुहुन्छ । त्यहाँ कांग्रेस, माओवादी र समाजवादीको मत लिएर जितेको थियौं ।

तर, अहिले हामी एक्लै लड्यौं त्यही पनि झिनो मतको फरक देखिएको छ । यद्यपि, हामीले जित्छौं भन्ने आशा राखेका थियौं । एमालेको पनि बलियो नै क्षेत्र हो त्यो ।

– भनेपछि एक्लै लड्दा नजित्ने अंकगणित रहेछ नि कांग्रेसको ?

त्यसो होइन, एक्लै लड्दा नजित्ने भन्ने त प्राविधिकरूपमा हामीले थोरै मतले तलमाथि भएको छ । त्यसकारण जित्नै नसक्ने भन्ने त देखिएन नि ? यद्यपि, थोरै मत तलमाथि भयो । तर, एमालेसँग जित्नै नसक्ने भन्ने त नतिजाले देखाएन नि ?

– तर, इलाममा ठूला दलहरूलाई पहिचानवादीहरूले ठूला दललाई दिइरहेको चुनौतीलाई कसरी लिनुहुन्छ ?

कोशी प्रदेशको नामकरणको विषयसँगै पहिचानवादीहरूको कुरा आएको थियो । त्यसले केही माहोल सिर्जना गरेको थियो । त्यो विषयमा हामीले सबैको भावनालाई मध्यनजर गरेर मत राख्नुपर्छ भन्दै आइरहेका थियौं । त्यसका बाबजूद पहिचानवादीहरूले महत्वपूर्ण मत प्राप्त गरेको अवस्था छ । त्यसमा हाम्रो मत पनि धेरै गएको हुनसक्छ ।

अब एकातिर एमालेको जनजाति पृष्ठभूमिको उम्मेदवार भएकाले हाम्रो मत चाहिँ ज्यादा त्यता गयो कि भन्ने देखिन्छ । यद्यपि, त्यसमा पछि नतिजा आएपछि यकिन गर्न सकिन्छ ।

– उम्मेदवार चयन प्रक्रियामै पार्टीभित्र चर्को रस्साकस्सी थियो । त्यसको कारण त होइन ?

उम्मेदवार चयनमा कुनै समस्या होइन । यो टिकटको कारणले यो परिणाम आएको हो भन्ने लाग्दैन । त्यो हुँदै होइन । हामीले जुन उम्मेदवार अगाडि सारेका थियौं हिजोको समयमा पनि राम्रो प्रतिस्पर्धा गरेको, जिल्ला सभापति पनि हुनुहुन्छ त्यसकारण उम्मेदवारको कारण हामीपछि परेको भन्न सकिँदैन ।

जहाँसम्म पार्टीको मत एकीकृत भए कि भएनन् भन्ने विषयमा समग्र मत आइसकेपछि सबै पालिकाको मत आइसकेपछि त्यसको विश्लेषण र समीक्षा हुन्छ । पार्टीभित्रको कमीकमजोरी केही रहेछन् भने पनि आउँछन् । त्यो भन्दा बाहेक अरु केही कारण रहेछन् भनेपनि आइहाल्छ ।

– भनेपछि यो नतिजा आउनुमा पार्टीभित्र उम्मेदवार चयनको विषय होइन ?

त्यही कारणले यस्तोखालको नतिजा आउँछ भन्ने लाग्दैन । त्यसमा केही तलमाथि भएको छ, पार्टीभित्रकै सहयोग असहयोगको कारणले हो भन्ने कुरा चाहिँ समग्र नतिजा नआइकन त्यो निष्कर्षमा पुग्न मिल्दैन ।

जहाँसम्म हामीलाई लागेको छ, सबै साथीहरू एकीकृत भएरै लाग्नुभयो । अन्तिमसम्म के भयो ? भएन भने पछि समीक्षाको विषय हो । अहिले त्यो विषयको कारणले भयो भन्ने मिल्दैन ।