लुम्बिनीमा अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल सञ्चालनमा आउने भएपछि बढ्यो चहलपहल, धमाधम थपिँदै पाँचतारे होटल

रुपन्देही । राष्ट्रिय गौरवको आयोजनाअन्तरगतको गौतमबुद्ध अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल सञ्चालनमा आउने भएपछि यस क्षेत्रको चहलपहल ह्वात्तै बढेको छ । विमानस्थल संचालनका लागि क्यालिब्रेसन फ्लाइटको काम पनि सकिएको छ । अब छिटै नै यहाँबाट व्यवसायिक उडान हुनेछ । विमानस्थल आयोजनाका अनुसार आउने बुद्ध पूर्णिमामा यसलाई संचालन गर्ने तयारी छ ।

विमानस्थल संचालनमा आउन लागेपछि रुपन्देहीमा मात्रै होइन नवलपरासी, कपिलवस्तुमा पर्यटक लक्षित ठूला र स्तरीय होटलमा लगानी बढ्न थालेको छ । बुद्ध जन्मस्थल लुम्बिनी नजिक अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल सञ्चालनको तयारी भएसंगै व्यवसायीले स्तरीय होटल तथा रेष्टुरांहरुमा लगानी बढाएका हुन् ।

अहिले रुपन्देहीका होटलको दैनिक क्षमता १५ हजारभन्दा बढी रहेको यहाँका व्यवसायीहरुले बताउँदै आएका छन् । करिब १५ हजार पर्यटकलाई एकैरातमा राख्नसक्ने क्षमता यहांका होटलहरुमा अझै लगानी बढिरहेको होटल व्यवसायी संघ रुपन्देहीका अध्यक्ष रामप्रसाद गौतम बताउँछन् ।

विमानस्थललाई केन्द्रमा राखेर यस क्षेत्रमा मात्रै नभएर नवलपरासीदेखि कपिलवस्तुसम्म नै स्तरीय होटलहरु धमाधम संचालन हुन लागेका छन् । बुद्ध सर्किटको भित्र र बाहिर पर्ने सबै क्षेत्रहरुमा अर्बौको लगानी पर्यटन व्यवसायीले गरिसकेका छन् ।

व्यवसायीका अनुसार भैरहवामा एकैरातमा चार हजारभन्दा बढी पाहुनालाई स्तरीय होटलमा राख्न सकिने तयारी भैसकेको छ । त्यस्तै, लुम्बिनीमा एक रातमा पाँच हजार पर्यटकलाई राख्न सकिने छ । पर्यटन व्यवसायमा राम्रो सम्भावना देखेर व्यवसायीहरुले पुराना होटलको स्तरोन्नति मात्रै गरेका छैनन, विदेशी पर्यटकलक्षित रेष्टुराँ, क्लब र क्यासिनोमा समेत लगानी बढाएका छन् ।

भैरहवा र लुम्बिनीमा थप आधा दर्जन तारे होटल निर्माणको चरणमा छन् । हाल रुपन्देहीको भैरहवा, लुम्बिनी, तिलोत्तमा, बुटवल र आसपास ठाउँमा साना–ठूला गरी करिब एक हजार दुई सय होटल तथा छ सय रेष्टुराँ सञ्चालनमा छन् । बुटवल–भैरहवा सडकखण्डको कोटिहवाबाट एक किलोमिटर पश्चिम बाउन्नकोटी सामुदायिक वन नजिकै पांच अर्ब बढी लगानीमा टाइगर प्यालेस पाँचतारे होटल सञ्चालनमा छ । यो रुपन्देहीकै पहिलो पांचतारे होटल हो ।

त्यस्तै, लुम्बिनी आउने पर्यटकलाई लक्षित गरेर भैरहवा–लुम्बिनी सडकखण्डमा पवन हलुवाईसहितको तीन अर्ब लगानीमा अर्को पाँच तारे होटल पवन प्यालेस इन्टरनेसनल पनि सञ्चालनमा आइसकेको छ । रुपन्देहीको मणिग्राममै रहेको ड्रिमल्याण्ड गोल्ड रिसोर्टमा पूर्वाधार थपेर एक अर्ब बढी लगानी गरी चारतारे स्तरको बनाइएको छ ।

भैरहवा–परासी सडकखण्डको बसन्तपुरमा एक अर्ब बढी लगानीमा सञ्चालित बोधी रेड सन होटल पनि स्तरोन्नति गरेर चारतारे स्तरको बनाइएको छ । मणिग्रामका व्यवसायी बालकृष्ण भुसालले एक अर्बभन्दा बढी रुपैयाँ लगानीमा बेलहियामा तारे होटल मेघा निर्माण गरिरहेका छन् । काठमाडौं रिद्धिसिद्धी समूहले गौतमबुद्ध विमानस्थल नजिक चार तारे होटल बनाइरहेको बताएको छ । भैरहवाकै आशा गुरुङले भैरहवामा अर्गानिक परिकारको विशेषतासहित चारतारे होटल निर्माण गरेका छन् लुम्बिनीमै डेढ अर्बभन्दा बढी विदेशी लगानीमा होटेल बुद्धमाया गार्डेन सञ्चालनमा छन । लुम्बिनीमै जापानी नागरिक नोर्बु कासाईले डेढ अर्ब बढी रुपैयां लगानीमा पांच तारे होटल कासाई सञ्चालन गरेका छन ।

लुम्बिनीभित्रै एक अर्बभन्दा बढी लगानीका होटल होक्के, लुम्बिनी गार्डेन र न्यु क्रिस्टल होटल पनि सञ्चालनमा छन् । भैरहवा र लुम्बिनीमा मात्रै पर्यटकस्तरका ११३ होटल सञ्चालनमा रहेका छन् । यिनमा ३० अर्बभन्दा बढी लगानी भएको छ । तर जिल्लाभरको लगानी भने करिब ५० अर्व रुपियां पुगेको र यो अझै बढ्ने क्रममा रहेकाले पनि विमानस्थलको प्रभावलाई अनुमान गर्न सकिन्छ ।

लुम्बिनीमा थप ११ वटा होटल बन्ने क्रममा छन् । सम्भावना राम्रो देखेपछि होटल व्यवसायमा स्थानीय मुस्लिम समुदायका उद्यमीले पनि लगानी गर्न थालेका छन । स्तरीय होटलले यहाँको अन्य व्यवसायलाई पनि बलियो बनाउन थालेको छ । यी होटलमा करिब २० हजारभनदा बढीले रोजगारी पाएको, ती होटलहरुमा अन्य व्यवसायसँग जोडिएका व्यक्तिहरु लाभांवित भएकाले पनि विमानस्थल संचालनको प्रभाव मान्न सकिन्छ ।

मुलुककै दोश्रो अन्तर्राष्ट्रियस्तरको बिमानस्थल भएको कारण यसले भैरहवा र रुपन्देहीको मात्र नभई देशकै अर्थतन्त्रमा अग्रणी भुमिका खेल्ने बताउँदै व्यवसायीहरु लगानीमा उत्साहित भएको बताएका छन् । यसलाई व्यवस्थित बनाउन सम्बद्ध व्यवसायी र सरोकारवाला निकायले योजना बनाउन जरुरी रहेको होटल तथा रेष्टेरेन्ट व्यवसायी महासंघका पूर्वकेन्द्रीय अध्यक्ष माधव नेपाल बताउँछन् ।

अन्तर्राष्ट्रियस्तरको विमानस्थल भएको कारण यसले भैरहवा र रुपन्देहीको मात्र नभई देशकै अर्थतन्त्रमा अग्रणी भूमिका खेल्ने भएकाले लगानी बढेको नेपाल बताउँछन् ।

बुद्धस्थलका विषयमा अन्तर्राष्ट्रियस्तरमा अभियान संचालन गर्दै आएका अभियान्ता चेतन पन्तले अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलले रुपन्देहीको मात्रै नभएर समग्र क्षेत्रको विकासमा नयाँ आयाम थपेको विश्लेषण गर्छन् । ‘काठमाडौंको विकल्पमा तयार गरिएको विमानस्थलले पर्यटन क्षेत्र मात्रै नभएर सबै क्षेत्रमा गुल्जार ल्याएको छ, अब यसलाई व्यवस्थित गरेर अगाडि बढ्नसके केही वर्षमै हामीले सोचेंभन्दा धेरै आन्तरिक तथा बाह्य पर्यटकहरु आउँछन्, उनीहरुको व्यवस्थापन गर्न योजनाबद्ध रुपमा लाग्न जरुरी छ, उनले भने ।

लुम्बिनीसँग जोडिएका पर्यटकीयस्थललाई प्रदेशभरमै जोडेर अगाडि लैजानुपर्ने र यसरी आएका पर्यटकलाई अधिकतम धेरै समय राख्ने वातावरण बनाउनुपर्ने योजना पर्यटन व्यवसायीलाई उनको सुझाव छ ।

आयोजनाभित्रको आकर्षण

विमानस्थललाई आकर्षक बनाउन र आन्तरिक तथा बाह्य पर्यटकको ध्यान तान्न आयोजनाले पर्याप्त ध्यान दिएको छ । गौतमबुद्ध अन्तराष्ट्रिय बिमानस्थलमा देशकै ठूलो सांगीतिक झरना (म्युजिकल फाउण्टेन) निर्माण भएको छ । रातको समयमा विभिन्न धुनमा देखिने रंगीबिरंगी पानीले बिमानस्थल भएर जाने जो कोहीको ध्यान तान्ने गरेको छ ।

गौतमबुद्ध अन्तराष्ट्रिय बिमानस्थल परियोजनाका प्रमुख प्रवेश अधिकारीका अनुसार ३० परिधिमा निर्माण भएको म्युजिकल फाउण्टेन सम्भवतः देशकै ठूलो रहेको छ । उनले अहिले नेपालमा म्युजिकल फाउण्टेनको अवधारण नरहेको अवस्थामा यो आकर्षणको केन्द्र रहने बताए ।

बुद्धभूमि भएको कारण राष्ट्रगानसहित बिभिन्न बुद्ध धुनहरुमा आकर्षक रुपमा पानीका फोहोरा निस्किने उनले बताए । करिब २ करोडको लागतमा तयार भएको यो म्युजिकल फाउण्टेनमा संगीतकै तालमा पानीका फोहोराहरु निस्किने गरेका छन् । संगीतलाई नै पछ्याउदै पानीका फोहोराहरुले गरेको नृत्यले अधिकांशलाई मोहित बनाउने गरेको छ । आयोजना अहिले हस्तान्तरण नभएको कारण यसलाई दैनिकभन्दा पनि आवश्यकताअनुसार चलाउने गरिएको छ ।

विमानस्थल सुचारु भएपछि नियमित रुपमा सञ्चालन हुने आयोजनाको भनाइ छ । यस्तै विमानस्थलको अर्को आकर्षणको रुपमा लुम्बिनी गार्डेन फाउण्डेशनले स्थापना गरेको बुद्ध मूर्ति रहेको छ । अढाई अर्बभन्दा बढी लागत दाबी गरिएको सो मूर्तिलाई हेर्न र तस्विर लिन बिमानस्थल आउने अवलोकनकर्ताहरु आतुर हुने गरेका छन् ।

पर्यटन क्षेत्रमा ह्वात्तै बढ्यो लगानी

अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल सञ्चालनमा आउने भएपछि रुपन्देहीमा पर्यटक लक्षित ठूला र स्तरीय होटलमा लगानी बढ्न थालेको छ । बुद्ध जन्मस्थल लुम्बिनी नजिक अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल सञ्चालनको तयारी भएसंगै व्यवसायीले स्तरीय होटल तथा रेष्टुरांहरुमा लगानी बढाएका हुन । होटल व्यवसायी संघ रुपन्देहीकाअनुसार अहिले रुपन्देहीका होटलको दैनिक क्षमता १५ हजारभन्दा बढी छ ।

करिब १५ हजार पर्यटकलाई एकै रातमा राख्न सक्ने क्षमता यहांका होटलहरुमा रहेको होटल तथा रेष्टुरेन्ट व्यवसायी संघ रुपन्देहीका अध्यक्ष रामप्रसाद गौतमले बताए । सिद्धार्थ होटल एशोसिएसनका अध्यक्ष चन्द्रप्रकाश श्रेष्ठका अनुसार भैरहवामा एक रातमा चार हजार बढी पाहुनालाई स्तरीय होटलमा राख्न सकिन्छ ।

त्यस्तै, लुम्बिनीमा एक रातमा पांच हजार पर्यटकलाई राख्न सकिने सिद्धार्थ होटल एशोसिएशन लुम्बिनी शाखाका अध्यक्ष मिथुनमान श्रेष्ठले बताए । होटल तथा रेष्टुरेन्ट व्यवसायी संघ रुपन्देहीका महासचिव माधव खनालकाअनुसार रुपन्देहीमा एक हजार बढी पर्यटकस्तरका होटल रहेको र एक रातमा १५ हजार पाहुनालाई बास बसाल्न सकिन्छ । बुटवलमा १४ सय र भैरहवामा ११६ वटा साना ठूला होटल सञ्चालनमा छन् ।

रुपन्देहीमा मात्रै सञ्चालित होटेलमा हालसम्म करिब बीस हजारले रोजगारी पाएको संघका महासचिव खनालले बताए ।

पर्यटन व्यवसायमा राम्रो सम्भावना देखेर व्यवसायीहरुले पुराना होटलको स्तरोन्नति मात्रै गरेका छैनन्, विदेशी पर्यटकलक्षित रेष्टुराँ, क्लब र क्यासिनोमा समेत लगानी बढाएका छन् । भैरहवा र लुम्बिनीमा थप आधा दर्जन तारे होटल निर्माणको चरणमा छन् । हाल रुपन्देहीको भैरहवा, लुम्बिनी, तिलोत्तमा, बुटवल र आसपास ठाउँमा साना–ठूला गरी करिब एक हजार दुईसय होटल तथा छ सय रेष्टुरां सञ्चालनमा छन् ।

बुटवल–भैरहवा सडकखण्डको कोटिहवाबाट एक किलोमिटर पश्चिम बाउन्नकोटी सामुदायिक वन नजिकै पांच अर्ब बढी लगानीमा टाइगर प्यालेस पाँचतारे होटल सञ्चालनमा छ । यो रुपन्देहीकै पहिलो पांचतारे होटल हो । त्यस्तै, लुम्बिनी आउने पर्यटकलाई लक्षित गरेर भैरहवा–लुम्बिनी सडकखण्डमा पवन हलुवाई सहितको तीन अर्ब लगानीमा अर्को पांच तारे होटल पवन प्यालेस इन्टरनेसनल पनि सञ्चालनमा आइसकेको छ । रुपन्देहीको मणिग्राममै रहेको ड्रिमल्याण्ड गोल्ड रिसोर्टमा पूर्वाधार थपेर एक अर्ब बढी लगानी गरी चारतारे स्तरको बनाइएको छ । भैरहवा–परासी सडकखण्डको बसन्तपुरमा एक अर्ब बढी लगानीमा सञ्चालित बोधी रेडसन होटल पनि स्तरोन्नति गरेर चारतारे स्तरको बनाइएको छ ।

मणिग्रामका ट्याक्टर व्यवसायी बालकृष्ण भुसालले एक अर्बभन्दा बढी रुपियां लगानीमा बेलहियामा तारे होटल मेघा निर्माण गरिरहेका छन् । काठमाडौं रिद्धिसिद्धी समूहले गौतमबुद्ध विमानस्थल नजिक चार तारे होटल बनाइरहेको बताएको छ ।

भैरहवाकै आशा गुरुङले भैरहवामा अर्गानिक परिकारको विशेषतासहित चार तारे होटल निर्माण गरेका छन् । लुम्बिनीमै डेढ अर्बभन्दा बढी विदेशी लगानीमा होटेल बुद्धमाया गार्डेन सञ्चालनमा छन् । लुम्बिनीमै जापानी नागरिक नोर्बु कासाईले डेढ अर्ब बढी रुपैयां लगानीमा पांच तारे होटल कासाई सञ्चालन गरेका छन् ।

लुम्बिनीभित्रै एक अर्बभन्दा बढी लगानीका होटल होक्के, लुम्बिनी गार्डेन र न्यु क्रिस्टल होटल पनि सञ्चालनमा छन् । भैरहवा र लुम्बिनीमा मात्रै पर्यटकस्तरका ११३ होटल सञ्चालनमा रहेका छन । यिनमा ३० अर्ब बढी लगानी भएको सिद्धार्थ होटल एशोसिएसनका अध्यक्ष श्रेष्ठको भनाइ छ । तर जिल्लाभरको लगानी भने करिव ५० अर्व रुपैयां पुगेको संघको अनुमान छ । लुम्बिनी क्षेत्रमा थप ११ वटा होटल बन्ने क्रममा छन् ।