माओवादीको विधान अधिवेशनमा क्रान्तिकारी रुपान्तरणको प्रश्न

संविधान र व्यवस्थामा केही विषय थप्दैमा समाजवादी भइहाल्छ भन्ने हैन । तर, समाजवादउन्मुख अवश्य हुन्छ । लोकतन्त्र भनेको समाजवादमा पुग्ने बाटो हो भने समाजवाद उच्चस्तरको लोकतन्त्र हो । यी दुई दार्शनिक प्रवर्गविना दुनियाँ बुझ्न र बदल्न सकिन्न । हिजोको जस्तो एकल रेखात्मक दार्शनिक प्रवर्ग हैन, बरु बहु रेखात्मक दार्शनिक प्रवर्गको बाटोबाट चौथो औद्योगिक क्रान्तिको नेतृत्व गर्ने पार्टी विधान बनाऔं र साथै स्वतन्त्रता, समानता र मानवतासहितको तिनै प्रवर्गीय गुण भएको एक्काइसौं शताब्दीको नेतृत्व गर्ने विचारधारा सश्लेषण गरौं । यसमा टेकेर नयाँ ढङ्गको समाजवादी शक्तिको नेतृत्वमा विभिन्न चरण हुँदै पुरानो एकदलीय शास्त्रीय ढाँचाको होइन, प्रतिस्पर्धी र सहकार्यको ढाँचाको समुन्नत समाजवादी प्रणालीमा पुर्‍याउन सकिन्छ भन्ने जसलाई हामी क्रातिकारी रुपान्तरणको सिद्धान्त (Doctrine of Redical Transfarmation) भन्न सक्छौं ।

त्यसको निम्ति पहिलो सर्त, यहाँ प्रस्ताव गरिएको जस्तो नयाँ समाजवादी वैकल्पिक राजनीतिक शक्ति बन्नुपर्छ र त्यो स्थिर ढंगले सत्ता सञ्चालन गर्ने स्थानमा पुग्नुपर्छ । त्यसले निश्चित अवधिसम्म इमानदारीपूर्वक संविधान कार्यान्वयन गर्दै सामाजिक-आर्थिक स्तर र जनताको उच्च चेतना निश्चित तहसम्म उठाउनुपर्छ ।

उन्नत तहको चेतना उठेका जनताको नेतृत्वमा बहुसंख्यक उत्पीडित वर्ग, जाति, लिङ्ग र जनसमुदायको सहभागितामा विशाल आन्दोलन उठ्नुपर्छ । सडक, सदन र सरकारको संयुक्त बलमा यो संविधानलाई संशोधन गरेर वा पुनर्लेखन गरेर अझै समृद्ध समाजवादउन्मुख बनाउनुपर्छ ।

यो चक्र पटक पटक दोहोर्‍याएर समाजको आर्थिक-सामाजिकस्तर उठाउने र संविधान र व्यवस्थालाई समुन्नत समाजवादमा रुपान्तरण गर्ने र आवश्यक परे जनविद्रोहको बलमा नयाँ समाजवादी व्यवस्था स्थापना गर्ने बाटो सम्भव र उपयुक्त हुनसक्छ ।

अर्थात हिजोको क्रान्ति वा सुधारभन्दा फरक वा विकसित सुधार वा क्रान्तिको समायोजनसहितको क्रान्तिकारी रुपान्तरण (Radical Transformation) एक्काइसौं शताब्दीको समाजवादी क्रान्तिको बाटो हुनसक्छ ।

चौथो औद्योगिक क्रान्तिको मार्गद्वारा नागरिक स्वतन्त्र, सुखी र खुशी हुनेछन् । युवाहरू विदेश पलायनको समस्याको अन्त्य हुनेछ । बेरोजगार र गरिबी, रोग, भोग, अभावबाट नागरिक मुक्त हुनेछ्न र धनी तथा गरिबबीचको खाडलको अन्त्य हुनेछ । श्रम होइन, वस्तु र सेवा निर्यात गरी निरन्तर दुई अंकको आर्थिक वृद्धिदर दुई दशकसम्म हासिल हुनेछ ।

चौथो औद्योगिक क्रान्तिको मार्गद्वारा नागरिक स्वतन्त्र, सुखी र खुशी हुनेछन् । युवाहरू विदेश पलायनको समस्याको अन्त्य हुनेछ । बेरोजगार र गरिबी, रोग, भोग, अभावबाट नागरिक मुक्त हुनेछ्न र धनी तथा गरिबबीचको खाडलको अन्त्य हुनेछ । श्रम होइन, वस्तु र सेवा निर्यात गरी निरन्तर दुई अंकको आर्थिक वृद्धिदर दुई दशकसम्म हासिल हुनेछ । अब पहिलो औद्योगिक क्रान्ति क्रमशः दोस्रो, तेस्रो र चौथोसम्म सम्पन्न गर्ने रणनीति अंगीकार गर्न आवश्यक छ । तीव्र वा भ्यागुतो जस्तै उफ्रने आर्थिक विकासको रणनीतिक बाटो लिन सक्नुपर्छ ।

चौथो औद्योगिक क्रान्तिको बाटो गतिशील सन्तुलनमा आधारित हुनेछ । संसारमा भएका हरेक अस्तित्वहरु सूक्ष्म र स्थुल गतिमा हुन्छन् । गतिशील सन्तुलन भनेको अग्रगामी कार्यदिशालाई अनुमोदन गर्ने दार्शनिक नियम हो । यसलाई द्वन्द्वको नयाँ नियमसरह मान्न सकिन्छ, जसले यो गतिको नियमलाई अस्वीकार गर्छ । कुनै खास बिन्दुमा विनागति टिकिरहन सकिन्न भन्ने मान्यता राख्छ । त्यो यथास्थितिवादी दार्शनिक प्रवर्गको शिकार हुनपुग्छ । यसको ज्वलन्त उदाहरण एमाले पार्टीलाई लिन सकिन्छ ।

चौथो औद्योगिक क्रान्तिको लागि राजनीतिक स्थायित्व हुनु अति आवश्यक छ र प्रत्यक्ष लोकतन्त्रमा जान आवश्यक छ । प्रतिनिधिमुलक बेलायती मोडलको लोकतन्त्रबाट हैन, बरु संघ र प्रदेशमा राष्ट्रपतीय वा प्रदेश प्रमुख शासकीय स्वरुप र पूर्ण समानुपातिक विधायिकी वा संसद हुनुपर्छ र सिंगापुरको जस्तो राष्ट्रपतिको नेतृत्वमा राष्ट्रिय विकास प्राधिकरण बनाइ तीव्र औद्योगीकरणमा जाऔं:

(क) सम्पत्तिको प्रमुख स्रोत जमिन हो र जमिनमा वैज्ञानिक भूमिसुधार छिटोभन्दा छिटो लागू गर्न हिम्मत जुटाउनुपर्छ । अर्थात चौथो औद्योगीकरणको आधार तयार नगरी हामीलाई सुखै छैन ।

(ख) शिक्षा क्षेत्रमा आमूल सुधार गरौं, जसको आधार तत्व उद्यमशीलता, नव-प्रवर्तन, देशलाई औद्योगीकरण गर्ने, व्यवसायिक र प्राविधिक शिक्षामा राज्यको ठूलो धनराशि खर्च गर्न सक्नुपर्छ । हालको यथास्थितिमा रहेको शिक्षामा Redical Reform गर्न सक्नुपर्छ ।

हाम्रो ५० खर्ब जति बैंकमा भएको पैसा कुन क्षेत्रमा गयो र त्यसले के गर्दैछ ? उत्पादन गर्दैछ कि ट्रेड गर्दैछ ? यो महत्त्वपूर्ण प्रश्नको जवाफ खोजौं । वित्तीय र बैंकिङ क्षेत्रमा Redical Transfarmation मार्फत ऊर्जा उत्पादनमूलक, ठूला पूर्वाधार र ठूला उद्योग, मध्यम उद्योग, साना उद्योगमा वित्तीय व्यवस्थापनको पहुँच सजिलो पारौं ।

(ग) कानून र न्याय प्रणालीमा आमूल सुधार गरौं । प्रशासन पुरानो छ, बदलौं । प्रक्रियामुखी हैन, छिटो परिणाम दिने खालको बनाऔं, जसले देशको औद्योगीकरणको प्रशासनिक नेतृत्व गरोस् ।

(घ) हामी र हाम्रो देश नेपाल के हो बुझौं । भारत र चीन केन्द्रित भू-राजनीतिमा जुन जटिलता छ, यसको समाधान गर्दै केही वर्षभित्र पहिलो र तेस्रो अर्थतन्त्र बीच हाम्रो अर्थतन्त्र अवस्थित हुँदैछ, यी दुई भावी आर्थिक महाशक्तिसँग पदचाप मिलाऔं र दुई समुद्रमा डुब्ने हैन, बरु डुङ्गामा शयर गर्ने आर्थिक रणनीतिको बाटो तय गरौं । उत्पादनमा मूल्य श्रृङ्खला मिलाऔं र तीव्र औद्योगीकरणतिर अगाडि बढौं ।

(ङ) हाम्रो संघीयताको सैद्धान्तिक आधार तय गरौं । यो अभिसाप होइन, देशको आर्थिक विकासको लागि वरदान सावित हुनेछ । माथि सिंहदरबारबाट हैन, बरु तलबाट माथि जाने आर्थिक विकासको मोडेलमा जाऔं । प्रदेश र स्थानीय तहलाई औद्योगिक जोन बनाऔं ।

(च) हाम्रो ५० खर्ब जति बैंकमा भएको पैसा कुन क्षेत्रमा गयो र त्यसले के गर्दैछ ? उत्पादन गर्दैछ कि ट्रेड गर्दैछ ? यो महत्त्वपूर्ण प्रश्नको जवाफ खोजौं । वित्तीय र बैंकिङ क्षेत्रमा Redical Transfarmation मार्फत ऊर्जा उत्पादनमूलक, ठूला पूर्वाधार र ठूला उद्योग, मध्यम उद्योग, साना उद्योगमा वित्तीय व्यवस्थापनको पहुँच सजिलो पारौं ।

(छ) उद्योगमा लगानी गर्न विदेशमा बस्ने गैरआवासीय र स्वदेशमा बस्ने नेपालीहरुलाई प्राथमिकता दिँदै विदेशी लगानीलाई पनि आकर्षित गर्ने नीति लिऔं ।

(ज) पूर्वीय दर्शनमा आधारित बुद्धिजम, ताओइजम र हिन्दूजमका केही सकारात्मक अवधारणाबाट पनि सिकौं र नेपालको जात व्यवस्थामा आधारित समाज व्यवस्थालाई बदलौं । वैज्ञानिक समाज व्यवस्थामा क्रान्तिकारी रुपान्तरण (Redical Transfarmation) गरौं ।

(शेर्पाली माओवादी केन्द्रका नेता हुन् ।)