धनकुटाका राजेन्द्रको मन्त्रालय इन्ट्री- दोहोरो क्लिनस्वीप कीर्तिमानको एकमुष्ठ भिक्ट्री

काठमाडाैं । २०७४ को स्थानीय निर्वाचनमा क्लीनस्वीप गरेपछि असार २४ को चुनावीसभामा धनकुटा पुगेर एमाले अध्यक्ष केपी शर्मा ओलीले राजेन्द्र राईलाई एमालेको ‘म्यान अफ इलेक्सन’ घोषणा गर्दै माला लगाइदिएर बधाई दिए । उनको नेतृत्वमा जिल्लाका तीन नगरपालिका र चार गाउँपालिका एमालेले जितेको थियो ।

त्यतिमात्र होइन, ओलीले भनेका थिए- अन्य जिल्लाका एमालेविरोधीहरू होसियार ! धनकुटाबाट राजेन्द्र राई पठाएर ठीक लाउनु नपरोस् । उसबेला नै ओलीसहित शीर्ष नेताबाट आश्वासन पाएका राई मन्त्री बन्न सकेनन् । तर, यो पटक पनि संघ र प्रदेशका तीनवटै सीटमा क्लीनस्वीप गरेर बायोडाटा थपेका उनको सिंहदरबार यात्रा सुरू भएको छ । प्रचण्ड नेतृत्वको मन्त्रिमण्डलमा शपथ खाइसकेका उनको मन्त्रालय टुंगिसकेको छैन ।

अघिल्लो पटक अन्यायमा परेका राईले यो पटक पहिलो चरणमै मन्त्री बनेर ‘न्याय’ पाएका छन् ।

संघतर्फ सत्ता गठबन्धनबाट उम्मेदवार बनेका कांग्रेसका हेभिवेट सुनिलकुमार थापालाई राजेन्द्रले यसपटक हराए । राईले ३० हजार १०० मत पाउँदा थापा भने २८ हजार ७०४ मतमा रोकिएका थिए । थापा राप्रपाको ठूलो समूहसहित उपमहामन्त्री पद लिएर कांग्रेस छिरेका थिए । राईले कांग्रेसको एउटा ‘विकेट’ मात्र ढालेनन् । प्रदेश १ मा निरनकुमार राई र २ मा इन्द्रमणि पराजुलीलाई जिताएर हिरो बनेका थिए ।

२०७० देखि लगातार तीन चुनावमा राजेन्द्रले सूर्यबहादुर थापाका छोरा सुनिलसँग लडे । यसअघि राप्रपाबाट लडेका सुनिलले २०७० मा राईलाई ४५७ मतान्तरले हराएका थिए । अघिल्लो र योपटक गरी दुई चुनाव तिनै थापालाई राईले हराए ।

राजेन्द्रको नालीबेली

धनकुटा अनि पञ्चायत सम्झिनासाथ सबैको मुखमा नाम आउँथ्यो ‘सूर्यबहादुर थापा’ । उनै थापाको मूलघर रहेको मुगामा राजेन्द्र राईको जन्म भयो । सूर्यबहादुरको सँघारमै हुर्किएका राजेन्द्र क्रान्तिकारी बन्नु साँच्चिकै चुनौती थियो । तत्कालीन प्रधानमन्त्री थापाकै निर्देशनमा खोकु, छिन्ताङमा १६ सर्वसाधारणको हत्या गरिएको थियो । त्यस्तो सकसबीच राजेन्द्र राई कम्युनिष्ट आन्दोलनमा होमिए ।

२०४२ सालमा एसएलसी दिएलगत्तै उनी पार्टीको होलटाइमर भए । शिक्षकको आन्दोलनमा विद्यार्थीको नेतृत्व गरेका राजेन्द्र एक्लैलाई तत्कालीन सरकारले ४१ दिन हिरासतमा राख्यो । पछि राजकाज मुद्दामा विराटनगर जेलमा २४ महिना थुन्यो । सानै उमेरमा आन्दोलनको अगुवाइ गरेका उनी शासकको निरन्तर तारो बनिरहे ।

दुई वर्षको जेल बसाइपछि धनकुटा फर्किएका उनी अनेरास्वावियुको जिल्ला उपाध्यक्ष भए । उच्च शिक्षाका लागि विराटनगरस्थित जनता ल क्याम्पसमा भर्ना भएका उनी अखिलको नगर कमिटी सचिव भए । २०४६ को आन्दोलनताका घर जाँदै गर्दा उनी पाख्रिबासमा माघ १६ गते पक्राउ परे । धनकुटा जेलबाट उनलाई प्रजातन्त्र पुन:स्थापनाको भोलिपल्ट चैत २७ मा छाडियो ।

त्यसपछि अखिलका अध्यक्ष बनेका राजेन्द्र पार्टीको जिल्ला कमिटीमा आए । सँगै उनी संगठन विस्तारमा गाउँ छिरे । अखिलमा उनले संगठित गरेका विद्यार्थी नेता अहिले पार्टीको उच्च तहमा पुगेका छन् । राजेन्द्र २०४९ मा जिविस सदस्य र २०५१ मा उपसभापति निर्वाचित भए ।

त्यसपछि पार्टी सचिवालय सदस्य, किसान महासंघको केन्द्रीय सदस्य हुँदै राष्ट्रिय कफी तथा चिया विकास बोर्डको उपाध्यक्ष बने उनी । २०६६ असारमा भएको जिल्ला अधिवेशनबाट उनले धनकुटाको नेतृत्व सम्हाले । २०७८ सम्म निरन्तर नेतृत्व गरेका उनी अहिले एमाले केन्द्रीय कमिटी सदस्य र धनकुटा इन्चार्ज छन् ।

मैदानमा भिडिरहने नेता

राजेन्द्र मैदानमा डटिरहने नेताको रूपमा परिचित छन् । अशोक राईको नेतृत्वमा जनजाति नेताहरूलाई लिएर एमाले फुट्दा उनीहरू एमालेमै रहे । जनता र जिल्लाको विकासे काममा उनी कहिल्यै नथाक्ने जिल्लाका नेता बताउँछन् ।

सदनमा उभिएर बोल्ने र वर्षेनी पाउने सांसद विकास कोषको रकममा मात्र नभई राजेन्द्र हरेक मन्त्रालयको ढोका ढक्ढक्याउन पुग्थे । त्यसैले उनलाई कतिले ‘सुलसुले’ सांसदको नाम दिन्थे । धनकुटाको विकासका लागि बजेट छुट्याउन उनी मन्त्रालयका हरेक कर्मचारीदेखि मन्त्रीका कोठाकोठा चहार्थे ।

पछिल्ला ५ वर्षमा उनको अगुवाइमा २२ अर्ब ९० करोडभन्दा बढी बजेट धनकुटा पुग्यो । राजेन्द्र श्वेतपत्र नै जारी गरेर चुनावमा होमिए । कामले जवाफ फर्काएका राजेन्द्रको यो श्वेतपत्रले विपक्षीलाई केही धक्का दियो ।

मन्त्री राईले धनकुटाको समृद्धिका लागि नेतृत्व आफूले गर्ने भन्दै जिल्ला बदल्ने अभियानमा लाग्ने बताएका छन् ।

धनकुटा भन्नासाथ छिन्ताङ र छिन्ताङ भन्नासाथ किशोर थुलुङको एउटा गीत सम्झना आउँछ-

खोकु छिन्ताङ दुख्यो कि अरुण सुसाउँदा
मन सबको रुन्छ कि दुःख बिसाउँदा ।।
…
धनकुटाले आफ्नो घाउ सम्झिराख्नुपर्छ
नशाभित्र तातो रगत बगाइराख्नुपर्छ

‘खोकु छिन्ताङ’ गीतजस्तै विकासमात्र होइन धनकुटाको चहराइरहेको घाउमा मल्हम लगाउने जिम्मा राईको काँधमा आएको छ । साँच्चै छिन्ताङबासीको दु:ख बिसाउने चौतारी बन्न सकुन् राजेन्द्र ।