एमालेको राष्ट्रिय कार्यशाला र आमकार्यकर्ताको अपेक्षा

नेकपा एमालेले पार्टी काममा देखिएको समस्या र समाधानको लागि मंसिर २९ र ३० गते राष्ट्रिय कार्यशाला आयोजना गरेको छ । पार्टी नेतृत्वप्रति निरन्तर निराधार आरोप लगाई आक्रमण गरिरहँदा र गलत कुराको मिडिया ट्रयाल हुँदासमेत एमाले नेता तथा कार्यकर्ताले वैचारिक प्रतिकार नगर्दा जनतामा भ्रम पैदा हुन गएको महसुस गरी देशभरिबाट जिल्ला कमिटीका अध्यक्ष, सचिव र संगठन विभागसहित जनसंगठन र प्रदेशबाट गरी ३०१ जनाबीच दुई दिन कार्यशाला गर्न लागिएको हो ।
आजको वस्तुस्थिति
नेकपा एमाले नेपालको प्रमुख राजनीतिक पार्टी र सरकारको नेतृत्व गरेको पार्टी हो । २०७२ सालको सविधान निर्माणको समयमा भूमिका र संविधान निर्माणपछि सरकारको नेतृत्व गर्दा तत्कालीन प्रधानमन्त्री केपी ओलीले खेलेको भूमिका र उनको व्यक्तित्वको कारण नेकपा एमालेले २०७४ सालको संघीय निर्वाचनमा लोकप्रिय मत (३२ लाख) र १२१ सीट ल्याउन सफल भएको थियो ।
तत्कालीन समयमा (२०७७) देशीविदेशी शक्ति, तथाकथित नागरिक समाज, वरिष्ठ अधिवक्ता भनाउँदाहरु तथा केही निश्चित पत्रकार र मिडियाहरुको आडमा प्रचण्ड तथा माधव नेपाललगायतका केही नेताहरुले तत्कालीन प्रम तथा नेकपा अध्यक्ष केपी ओलीलाई घेराबन्दीमा पारेर पार्टी फुटाउनमात्र सफल भएनन्, अदालतको समेत प्रयोग गरेर सत्ताच्युत गर्न सफल भए ।
२०७९ सालको संघीय निर्वाचनमा नेकपा एमालेको विरुद्धमा महागठबन्धन नै बन्यो । एमालेले पनि जसपा र राप्रपासँग केही निश्चित ठाउँमा तालमेल गर्यो । त्यो तालमेल खासै उपलब्धिमूलक भएन, तर पनि महागठबन्धनविरुद्ध एमालेले समानुपातिकमा २८ लाख ल्याएर पहिलो तथा ७९ सीट सम्रगमा संसदमा दोस्रो ठूलो दल बन्न सक्यो ।
एमालेमा अधिकांश नेताहरुको कार्यशैली, जीवनशैली र आचरण राजसी खालको छ । त्यो तत्कालै परिवर्तन गर्न आवश्यक छ ।
पार्टी कामको अनुगमन तथा मूल्याङ्कन
- एमालेमा अहिले सबैभन्दा ठूलो समस्या भनेको पद हो ।
- पद विनाकाम गर्दा नेता बनिँदैन भन्ने गलत भाष्य हावी हुँदै गएको छ ।
- पछिल्लो समयमा वैचारिक बहस अत्यन्त कम हुने गरेको छ । फरक मत र विचारलाई निषेध गरेपछि नेतृत्वको गलत कार्यविरुद्ध कोही बोल्दैनन् ।
- अहिले कामलाई भन्दा नेतालाई र नेताले चिनेको, विश्वास गरेको, नेताको लागि खर्च गर्न सक्ने र नेताले रुचाएको व्यक्तिमात्र नेता बन्न थाले ।
- पुराना तथा इमानदर कार्यकर्ता पुस्ता चुप लागेर बसेको अवस्था छ ।
- विभिन्न जनवर्गीय संगठनको केन्द्रमा काम गरेका एक तहका नेता कार्यकर्ताहरु वडा तथा शाखा कमिटीमा बसेर काम गर्न नरुचाएकै कारण वडा कमिटी र इलाका कमिटीमा नेतृत्वको अभाव रहेको देखिन्छ ।
- जिल्ला कमिटी निश्चित संख्याको हुन्छ । त्यसमा पनि क्षेत्रीय, लैङ्गिक, भेगीय आदि समेट्नुपर्ने भएको हुँदा निश्चित संख्याले बाहेक सबैले भूमिका नपाउने स्वाभाविक हो, तर अधिकांश नयाँ कार्यकर्ताहरु तल्लो कमिटीमा बस्न नचाहने समस्या छ ।
पार्टी नेताको कार्यशैली, जिवन शैली र आचरण
- एमालेमा अधिकांश नेताहरुको कार्यशैली, जीवनशैली र आचरण राजसी खालको छ । त्यो तत्कालै परिवर्तन गर्न आवश्यक छ ।
- विशेषगरी स्थानीय तहमा निर्वाचित जनप्रतिनिधिहरु, प्रदेश र संघीय तहमा निर्वाचित जनप्रतिनिधिहरु जनताप्रति उत्तदायी हुनुपर्छ ।
- नेताहरु कार्यकर्तामुखी र कार्यकर्ताहरु जनतामुखी हुनुपर्छ ।
- शहरमुखी कार्यकर्तालाई गाउँमुखी र जनतामुखी बनाउनुपर्छ ।
- सुमेरु पर्वतको परिक्रमा गर्नेलाई भन्दा गणेश प्रवृत्ति हुनेहरुलाई नेताहरुले लाभको पद र अवसर दिन अन्त्य गर्नुपर्छ ।
- व्यक्तिको गुण, क्षमता, विशेषता र योग्यताको आधारमा जिम्मेवारी दिनुपर्छ ।
- पार्टीका पुराना कार्यकर्ताहरु, जसले भूमिगत कालदेखि अहिलेसम्म पार्टी आन्दोलनलाई उठाउन आफ्नो क्षमताअनुसार योगदान दिइरहेका छन्, ती कार्यकर्ताहरुलाई पार्टीमा सक्रिय बनाउनुपर्छ ।
नेकपा एमालेको विषयगत विभागहरुले सबै कमिटी र विज्ञहरुबाट छलफल गरी अब पार्टीले लिने नीतिमा र विचारमा स्पष्ट कार्ययोजना निर्माण गरी सरकारमार्फत कार्यान्वयन गर्नुपर्छ ।
- पार्टीभित्रको आन्तरिक निर्वाचन जित्न, पार्टी सदस्य थोकमा विस्तार र नवीकरण गर्नुभन्दा जनसंगठनमा काम गरेको वा पार्टीमा योगदानको आधारमा प्रशिक्षणपश्चात पार्टी सदस्यता दिनुपर्छ ।
- एक व्यक्ति एक पद, अनुभव र विशेषज्ञताको आधारमा जिम्मेवारी दिने नीति लिनुपर्छ ।
- नेताको कुरा सुन्नेमात्र होइन, कार्यकर्ताको कुरा पनि सुन्ने बानी बसाल्नुपर्छ ।
- नेकपा एमालेको विषयगत विभागहरुले सबै कमिटी र विज्ञहरुबाट छलफल गरी अब पार्टीले लिने नीतिमा र विचारमा स्पष्ट कार्ययोजना निर्माण गरी सरकारमार्फत कार्यान्वयन गर्नुपर्छ ।
- सरकार सञ्चालन गर्दा पार्टीको नीतिअनुसार काम भए-नभएको समीक्षा गरी निर्देशन दिनुपर्छ ।
- विश्व परिवेश र प्रविधिमा आएको परिवर्तनसँगै हामीले हाम्रो नीति तथा कार्यक्रम बदल्नुपर्छ ।
- हाम्रो कमिटीका बैठक तथा प्रशिक्षणमा कार्यकर्ता कसरी उत्पादन गर्ने भन्ने विषयमात्र होइन, सीप र उत्पादनको वृद्धि कसरी गर्न सकिन्छ भनेर सीप र ज्ञान सिकाउन आवश्यक छ ।
- विदेशमा रहेका युवालाई देश निर्माणको लागि स्वदेशमा लगानी गर्न आह्वान गरिनुपर्छ ।
- एक कमिटी एक स्टार्टअप उद्यम कार्यक्रम सञ्चालन गरिनुपर्छ ।
- पार्टी सदस्यता नवीकरण र विस्तारको लागि प्रशिक्षण अनिवार्य गर्नुपर्छ ।
- वैचारिक र अनुशासित पार्टी सदस्य नै आजको आवश्यकता हो ।
- कार्यकर्ताले चाहँदा नेतृत्वलाई भेटेर सुझाव दिनसक्ने वातावरण निर्माण गरिनुपर्छ । ६ लाख पार्टी सदस्य र आमजनताले गर्व गर्नसक्ने पार्टी निर्माण गर्नुपर्छ ।
आर्थिक विकासमार्फत समृद्ध राष्ट्र निर्माणको काम शुरुवातमात्र भएका परिवेशमा नेकपा एमालेले आफ्नो राजनीतिक र सांगठनिक गतिविधिमा प्याराडाइम सिफ्ट गरी पार्टीले अंगीकार गरेको आर्थिक नीतिलाई सरकारमार्फत कार्यान्वयन गर्न, जनतासम्म बहस पैरवी गर्न र युवाहरुलाई आश जगाउन सक्नुपर्दछ ।
आर्थिक सामाजिक रुपान्तरण र जनचासोको विषय
नेकपा एमालेको अहिलेको कार्यभार भनेको राष्ट्रिय उत्पादनको वृद्धि, राष्ट्रिय पुँजीको विकासका लागि सामाजिक न्याय र समानतामा आधारित सामाजिक-आर्थिक रुपान्तरण र समाजवादउन्मुख अर्थतन्त्र निर्माण गर्नु हो । यसका लागि पार्टी र सरकार दुवैले यसमा योजना बनाएर काम गर्नु आवश्यक छ ।
देशमा राजनीतिक परिवर्तन भयो, तर औद्योगिक क्रान्ति हुन सकेन । राजनीतिक परिवर्तनको सफल नेतृत्व गरेका राजनीतिक पार्टीहरुले औद्योगिक र आर्थिक रुपान्तरणको नेतृत्व गर्न सकिरहेका छैनन् । व्यवस्था परिवर्तनमा लडेका राजनीतिक नेतृत्व, कार्यकर्ता र आमजनताको मानसिकता पनि बदलिएको छैन । आर्थिक विकासमार्फत समृद्ध राष्ट्र निर्माणको काम शुरुवातमात्र भएका परिवेशमा नेकपा एमालेले आफ्नो राजनीतिक र सांगठनिक गतिविधिमा प्याराडाइम सिफ्ट गरी पार्टीले अंगीकार गरेको आर्थिक नीतिलाई सरकारमार्फत कार्यान्वयन गर्न, जनतासम्म बहस पैरवी गर्न र युवाहरुलाई आश जगाउन सक्नुपर्दछ ।
नेकपा एमाले उद्यमशीलता विकासमार्फत उत्पादन वृद्धि गरी आत्मनिर्भर नेता कार्यकर्ता, आत्मनिर्भर पार्टी र समृद्ध राष्ट्र निर्माणको अभियानलाई स्थापित गरेर सांगठनिक अभियान चलाउनुपर्छ । खास गरेर राजनीति भन्नेबित्तिकै चुनाव, सत्ता र सरकार, दिनदिनैको भाषण र आश्वासन, पार्टीहरुबीचको झगडाले नेपाली जनता वाकदिक्क भएकाले आर्थिक सामाजिक रुपान्तरण र जनचासोको विषयका कार्यक्रमहरु अगाडि बढाउन आवश्यक रहेको छ ।
अन्तमा, देशका विभिन्न स्थानहरुबाट काठमाडौं उपत्यकामा आई अध्ययनरत, रोजगार तथा स्वरोजगार र विभिन्न पेशा व्यवसायमा संलग्न युवाविद्यार्थीहरुबीच पार्टी पुग्न आवश्यक छ । त्यसका लागि निम्न लिखित बुँदाहरु कार्यान्वयन गर्न सकियो भने नवयुवामाझ पार्टीको गतिविधि पुर्याउन सकिन्छ ।
- हाम्रा संगठनहरुले युवालाई राजनीतिक पार्टी र सरकारप्रति सकारात्मक सोचको विकास गराउन,
- युवाहरुमा मुर्छित सपनाहरुलाई जागृत गराउन,
- नेपालमा सम्भव छ भन्ने विश्वास दिलाउन,
- देशले मलाई के दियो होइन, मैले देशलाई के दिन सक्छु भन्ने सोच विकास गर्न,
- देशमै उद्यम व्यवसायमार्फत रोजगार सृजना गर्न चाहने युवालाई भरोसा र साथ दिन,
- नेपाल बन्छ, बनाउनु पर्छ र देश बनाउन हामी सबैको भूमिका आवश्यक छ भन्ने अभियान र कार्यक्रम अगाडि सार्न आवश्यक छ ।
(लेखक खत्री नेकपा एमाले युवा विद्यार्थी विशेष जिल्ला कमिटी उपाध्यक्ष हुन् ।)
श्याम गुरुको सुन्दर आलेख
घेरै गफ गर्नै पर्दैन,
शिक्षा कस्तो हुने
स्व्स्थ्य कस्तो हुने
रोजगारि सृजना करि गर्ने
भ्रष्टचार नियन्त्रण कसरि गर्ने
नेतालाई जबाफदेहि बनाउने काम मात्र गरौन