नेपालमा भ्रष्टाचार झन बढ्यो : ट्रान्सपरेन्सी इन्टरनेशनल

काठमाडौं । ट्रान्सपरेन्सी इन्टरनेशनलले सार्वजनिक गरेको भ्रष्ट्राचारसम्बन्धी विश्वव्यापी सूचकांकमा नेपाल ३३ अंकसहित ११७ औं स्थानमा उक्लिएको छ।

सो संस्थाले बुधबार सार्वजनिक गरेको ‘करप्सन पर्सेप्सन इन्डेक्स-२०२०’ अनुसार नेपाल भ्रष्टाचारमा ३३ अंकसहित ११७औँ स्थानमा पुगेको हो ।

यसअघि सन् २०१९ को प्रतिवेदनमा नेपाल ३४ अंक सहित ११३ औं स्थानमा थियो।

१ सय ८० वटा देश समेटिएको उक्त प्रतिवेदनले विश्वभर भ्रष्टाचार नियन्त्रणका लागि एकदमै न्यूनस्तरमा कदम चाल्ने गरिएको भन्दै चिन्ता जनाएको छ। यस्तै नेपाल भ्रष्टाचार व्याप्त मुलुकहरूको श्रेणीमै रहेको देखाएको छ ।

राजनीति, न्यायमा पहुँच, वित्तीय अनुशासनसहित ६ वटा मापदण्डमा गरिएका अनुसन्धानका आधारमा प्राप्त अंकहरूको औसत निकालेर उक्त सूचकांक तयार पारिने बताइन्छ।

ट्रान्सपरेन्सी इन्टनेशनल नेपालका महासचिव मुकुन्द बहादुर प्रधानले भने, “अहिलेसम्म नेपालले प्राप्त गरेको अंक ले के देखाउछ भने नेपालमा हाल सम्मसुधार हुन सकेको छैन । भ्रष्टाचारलाई न्यूनीकरण गर्न सरकार र जनता जिम्मेवार हुनुपर्छ । अझै पनि हाम्रो अवस्था भ्रष्टाचार नियन्त्रणको क्षेत्रमा एकदमै नाजुक छ।”

ट्रान्सपरेन्सी इन्टरनेशनलले ४० भन्दा कम अंक ल्याउने देशलाई एकदमै भ्रष्ट देशको सूचीमा राख्ने गर्छ।

सीपीईको २०२० मा ५० दुईतिहाई मुलुकले ५० भन्दा कम अंक स्कोर पाएका छन् र यस वर्षको औसत स्कोर ४३ रहेको छ ।

विश्व बैक, वल्र्ड इकोनोमिक फोरम, ग्लोबल इनसाइट, बर्टेल्सम्यान फाउन्डेसन, वल्र्ड जस्टिस प्रोजेक्ट, भीडीइएस समेत गरी ६ वटा संस्था द्वारा गरिएको सर्वेक्षणका आधारमा सीपीआई २०२० मा नेपाललाई १०० अंकमा ३३ अंक ११७ औ स्थानमा रहेको छ ।

किन बढ्यो भ्रष्टचार ?

नेपालका लागि ६ संस्थाका सर्वेक्षणले सरकारको भ्रष्टचार विरोधी प्रयास पर्याप्त नहुनु, सार्वजनिक क्षेत्रमा भ्रष्टचार र अधिकारको दुरुप्रयोग रहनु, सार्वजजिक पदाधिकारी माथि कारबाहीमा कमी हुनु, व्यापार व्यवसायमा घुसखोरी कायम रहनु, सूचनामा नागरिकको पहँुचमा कमी हुनु जस्ता कायमै रहेको छ ।

डेनमार्क र न्युजिल्यान्डमा सबैभन्दा कम भ्रष्टाचार, सार्कमा भुटान

सबैभन्दा कम भ्रष्टाचार हुने मुलुकको पहिलो श्रेणीमा डेनमार्क र न्युजिल्यान्ड छन् । ती देशले ८८ अंक पाएका छन् । त्यस्तै, सबैभन्दा बढी भ्रष्टाचार हुनेमा साउथ सुडान र सोमालिया छ । उसले ९ अंक प्राप्त गरेको छ ।

दक्षिण एसियामा भने सबैभन्दा कम भुटान र बढी भ्रष्टाचार अफगानिस्तानमा हुने देखाएको छ ।

सन् २०२० को सूचकांकमा दक्षिण एशियाली मुलुकहरू मध्ये भुटान ६७ अंक सहित २४ औं स्थानमा रहेको छ।

भारत ८६ औं, श्रीलंका ३८ औं र माल्दिभ्स ४३ औं स्थानमा रहेका छन्। १२४ औं स्थानमा पाकिस्तान रहेको छ भने बंगलादेश १४६ औं स्थानमा छ। ‍अफ्गानिस्तानले जम्मा १९ अंक प्राप्त गरेको छ र १ सय ८३ वटा देशमध्ये १४७ औं स्थानमा रहेको छ।